Vandage de dag is het beleid veur olden van dagen um zo lange meugelijk thuus te blieven wonen. Alles kan eregeld worden, regiotaxi , thuushulp van gediplomeerd personeel en woon ie allene dan kun ie een alarmknoppe kriegen. At der dan wat is, vraog ze ow deur een kastjen an de mure wat der loos is en stuurt ze zo gauw meugelijk hulpe.
Veur zo wiet ik wedde was der in de jaoren ‘70 nog gin echt beleid en mos ie as buurte mekare maor helpen, naoberplicht heitten dat en wi’j vonden dat toen ok heel vanzelfsprekkend. Wi’j hadden een buurvrouw die tegen de tachentig leep en eur man was kort deurveur overleden. Kinder hadden ze nooit ekregen en daor was zi’j ok neet rouwig umme. Mina was een stevig en sterk mense en nog good te passe veur eur laeftied. Alle dage zag ie eur de fietse op springen met eur karbies an het stuur. Dan zeide wi’j as ze den dag veur de vierde keer de weg aover kwam:”Mina hef het pad ok weer tussen de bene”. Vake kwam ze bi’j ons an en dan bleef ze uren zitten um televisie te kieken tot ’s aovonds late of um te bellen. Waterleiding, telefoon en televisie had ze neet maor aoveral in de buurte had ze eur adresjes en zürgen ze der veur dat ze niks missen van het niejs en de aktualiteiten. Want de politiek, dat ze “het hoge pak” neumen volgen ze op de veute.
At ze naor de slager wazze ewes kwam ze ok vake an en dan halen ze onder uut eur karbies, waor de gate in de huuke waren esletten, een dik pak gesneden ham. Mien vier breurs en zusters en ikke mossen de ham dan preuven of het grei goed wazze, daor daelen ze altied royaal van uut. At ze rechtstreeks van de slager op huus opan ging, dan waog ze het vleis secuur af um te kieken of de slager eur neet bedonderd had. Zo jao, dan stond den slager een uutbrander te wachten waor alle klanten in de slagerie’je van met konden genieten, dus den beste kaerl waren zich later wel en kek de volgende keer bi’j Mina’s bestelling van een half pond ham goed of de wiezer van de waegschaole bi’j het leste plaetjen vleis wel aover het streepken van de 250 gram heer kwam.
Iederene in het darp kennen Mina wel en de meesten daejen maor een betjen met eur hen um trammelant en praot met eur te verkommen. Toen zetten de barre winter van 1979 zich in, januari was al vies kold, maor later in februari werd het met het weer helemaole bar en boos. Mina kwam now alle dage naor het niejs kieken en het veurspellen allemaole neet volle goeds. Ze ging an het hamsteren en sloeg grote veurraode etten in maor wi’j waarschauwen eur dat ze neet meer de fietse op mos gaone. At ze in de gladdigheid met die iezel zol vallen dan zol ze de bene nog te brekken en was ze nog wieter van huus. Dat zag ze ok wel in, maor wat at eur thuus wat aoverkwamme en ze de deure neet meer uut kon kommen? Wie’j sprokken af dat as ze in nood zat, ze een witte vlagge buten naost het kökkenraam mos zetten, het was wel honderd meter wieter maor daor hadde wi’j de hele dag het zichte op. Zo ezegd zo edaone, Mina mikken een vlagge van een olde bessemstelle en bond der een stuk van een laken an. En wi’j zeiden :”jao Mina maak ow moar neet bange, de vlagge is goed te ziene”. Neet dat ze gauw bange was trouwens, allene op het leste in de oorlog heb ik van heuren zeggen. As de sirenes gingen en de bommen vielen dan vluchten de hele buurte bi’j mien opa de schuulkelder in en kreeg ze het te pakken. Daor vatten ze eur eerste man Gradus den een betjen sullig en traag was, in de krage , sleuren um onder de schuulkelder in en riep um helemaole uut eur doene toe: ”ie driedubbelen ezel, bidden dat zöl ie!” De oorlog waren ze zo wieters goed deur ekommen. Afijn de oorlog effen terziede, wi’j stellen eur now in dizze nieje crisis, want zo kold was het in gin jaoren ewes, toch maor geruste want wi’j hadden ok wel met eur te doene, zo’n old mense allene.
De volgende mergen lei der een dik pak snee en bedachte wi’j dat de witte vlagge van Mina in de snee misschien neet goed te ziene zol waene. De snee bleef liggen en Mina zat helemaole tegen eur zinne an huus ekluusterd en af eslotten van de butenwereld. Now mos der een rooje lappe an de bessemstelle eknupt worden. Den had ze neet dus wi’j met een rooje lappe weer naor Mina hen, het was niet anders. Een hudje later liete wi’j Mina veur de tweede keer den dag achter in eur olde tochtige huus maor verzekeren eur dat wi’ j regelmaotig langs zollen kommen um te kieken hoe het met eur ging en at de vlagge uut hing zolle wi’j der d’rek ankommen.
Een paar uur later al zei mien moeder die net met de moes an het kokken was een betjen paniekerig: “Mina hef de rooje vlagge al uut hangen, toe Marijke gaot der gaow hen en vraog wat ze hef!” Ik trok mien jas an, zetten de mutse op, dei de hansen an en grep mien fietse en dat weer schielijk op Mina opan. Toen ik binnen kwam zat ze tot mien verbazing gezond en wel bi’j de warme holtkachel en ze kek heel monter uut de ogen. Nog veurdat ik kon vraogen wat der was, kek ze op de wekker den op de bozem naost eur stond en ze zei: “dat was dan 14 minuten………, dit was een test um te ziene hoe lang het duurt veurdat jullie der bunt”.
Ze had mien helemaole veur niks deur de kolligheid laoten kommen en ik had ondertussen een betjen genog van de naoberplicht met mien 16 jaor. Mina daorentegen had een binnenpretje en was zichtbaor tevraene, ze is den winter wieters ok goed deur ekommen. Maor wat een gemak toch dat der now alarmknoppen bunt.
Marijke Jansen
