Kent u het woord ‘sjibbolet’?
Niet? Terwijl u misschien toch sjibbolets gebruikt?
Wie zegt bijvoorbeeld wel eens over Hattemers: “In Attum zit een untien in een ökkien met euj d’r in”?

Lang geleden vochten twee Israëlitische stammen met elkaar. De verliezers wilden de rivier over vluchten, maar werden daar staande gehouden. Ze moesten als een soort wachtwoord het woord ‘sjibbolet’ zeggen. Omdat de verliezers de ‘sj’ niet konden uitspreken, bleven ze hangen in ‘sibbolet’. Bij die gelegenheid vonden 42.000 verliezers de dood (bron: Richteren).

Sinds die tijd heet een woord, een zinnetje of een rijmpje waarmee anderen in hun taal worden kunnen worden herkend (en vaak ook bespot) een sjibbolet. In de Tweede Wereldoorlog werd zo het woord ‘Scheveningen’ gebruikt om bezetters te ontmaskeren.

Sjibbolets kennen we ook in het dialect, vooral om de ander in zijn ‘afwijkende’ taal te bespotten of juist het eigen dialect te benadrukken. 

Wie kent de volgende?
De sjout van Sjerpenzeel sjeert sjapen dat het sjond en sjand is (streekgenoten over Scherpenzeel); Die kump van verkesmerk (Apeldoorners over Arnhemmers); Bchood, bchiej en pchroem’n, doar könt de Zwolsers op rchroem’n (Epenaren over Zwolsers); Goat moar speulen achter de meulen, mien kiend (Terwoldsen over Oenenaren).

Misschien zijn er nog meer. Laat maar weten.

Categories:: Dagelijks leven Voorst Dialect Hattem

Meer verhalen

Galerij

Vendelzwaaien

09 september 2014
Wim Sanders

Verjaardagstaart maken

05 februari 2015
Simone Cornelissen

Appelenpap

10 april 2015
Gerhard Kwak

Krentenweggen als wederdienst

29 september 2015
Albert Geurink

Achterhoekse brokkebonensoep

05 juni 2015
Gerhard Kwak
Galerij

Shetlandmendag Voorst

22 juli 2014
Rein Hazelaar
Galerij

De Sinterklaastafel

25 augustus 2014
Jan Kreijenbroek

Kent u het woord sjibbolet?

19 november 2015
Marten Brascamp
Video

Kniepertjes met oud en nieuw

08 mei 2014
Guus van Kleef

Riviervissen in de Waal

23 november 2015
Gijs Sepers
Video

De Zeebeer

26 mei 2015
Bakker Rien

Meijer-eten

12 mei 2014
Theo Meijer

Koffie leuten

25 augustus 2014
g.abbink
Video

Karnemelksesaus

18 juni 2014
E. Takke

Folk-song over Bommel-gevoel

17 december 2015
Laurens Krah

De modelbotter in de huiskamer

26 oktober 2015
Lex Terpstra
Video

Het binden van plattelandsjongeren

24 juli 2014
Ruben van Dommelen

Steltlopen in Didam

16 april 2015
Karin van der Velden

Janna van de Tiggeloven

24 oktober 2014
B. van Dijk