Gebrande koffie zoals wij die nu kennen was er aan het begin van 1900 nog niet. Koffie werd in kleine partijen gebrand door winkeliers op verzoek van de klant, maar ook thuis, met behulp van een verscheidenheid aan apparaten. De koffiebrander was vroeger een veel gebruikt apparaat. De brander is afkomstig van mijn oma die hem meer dan een eeuw geleden nog gebruikte. 

De huisbrander waar ik het hier over heb werd, vooral op het platteland, nog tot ver na 1920 gebruikt. Het is een soort gietijzeren zakketel (voor op een hout- of kolenfornuis) van gietijzer. Om de ketel te gebruiken haalde je een aantal ringen uit de bovenkant van het fornuis zodat je de ketel als het ware op de hete kolen of het brandende hout kon laten zakken. Vandaar de naam. Wanneer de ketel goed warm was gingen vanaf de bovenkant de ongebrande bonen erin. Waarna de ketel gesloten werd. Bovenop de ketel zit een slinger waarmee je een soort schep binnen in de pan ronddraait. Zo roerde je de bonen door de hete ketel en kon je ze gelijkmatig branden. Na het branden werden ze op een schone doek gestort om af te koelen en bewaard in een bus met deksel. Voor het gebruik werden ze gemalen in een handkoffiemolen.

Op de bijgeplaatste foto’s zie je een koffiebrander op een oud kolen gestookt fornuis met ringen (foto: Veluws museum)

Gerelateerde verhalen

Koffie leuten Koffie leuten

Tag / Lijst: Eten en drinken

Meer verhalen

Video

Elke maandag de 'boerendeun'

18 maart 2015
Janine Stortelder

Gevulde koeken

22 september 2014
Hans van den Hoorn
Video

De Zeebeer

26 mei 2015
Bakker Rien
Video

De dierentolk

27 mei 2015
Joke Bouwman
Galerij

De tabaksteelt

29 september 2014
Herman Reijnen

De tovenaar en de schipper

26 februari 2015
Gery Groot Zwaaftink
Video

De taal van de molenwieken

22 september 2014
Ans Roefs

De pindasoep uit Ghana naar Beek

26 januari 2016
Corry Vermeulen

De familievete in een Achterhoeks dorp

07 augustus 2014
Margreet Boot
Video

De traditie van het eerste kievitsei

21 november 2014
Antoinette Thole
Video

De witte juffer van Kernhem

16 september 2014
Peter

Molen de Hoop weer in gebruik

25 januari 2016
Jeannette Beelen

Een boom vol herinneringen

19 december 2014
Ann 't Hoen
Video

Chocolade paaseieren

13 maart 2015
Annemieke Hulshof

Bennie Jolink wacht nadat Eend is gejat

25 november 2015
Rob Hanhart

Felicitatie van zeep!

09 mei 2014
Marjan van Kleef
Video

Eibertjesdag Nunspeet

09 oktober 2014
Bert Vlug