Gebrande koffie zoals wij die nu kennen was er aan het begin van 1900 nog niet. Koffie werd in kleine partijen gebrand door winkeliers op verzoek van de klant, maar ook thuis, met behulp van een verscheidenheid aan apparaten. De koffiebrander was vroeger een veel gebruikt apparaat. De brander is afkomstig van mijn oma die hem meer dan een eeuw geleden nog gebruikte. 

De huisbrander waar ik het hier over heb werd, vooral op het platteland, nog tot ver na 1920 gebruikt. Het is een soort gietijzeren zakketel (voor op een hout- of kolenfornuis) van gietijzer. Om de ketel te gebruiken haalde je een aantal ringen uit de bovenkant van het fornuis zodat je de ketel als het ware op de hete kolen of het brandende hout kon laten zakken. Vandaar de naam. Wanneer de ketel goed warm was gingen vanaf de bovenkant de ongebrande bonen erin. Waarna de ketel gesloten werd. Bovenop de ketel zit een slinger waarmee je een soort schep binnen in de pan ronddraait. Zo roerde je de bonen door de hete ketel en kon je ze gelijkmatig branden. Na het branden werden ze op een schone doek gestort om af te koelen en bewaard in een bus met deksel. Voor het gebruik werden ze gemalen in een handkoffiemolen.

Op de bijgeplaatste foto’s zie je een koffiebrander op een oud kolen gestookt fornuis met ringen (foto: Veluws museum)

Gerelateerde verhalen

Koffie leuten Koffie leuten

Tag / Lijst: Eten en drinken

Meer verhalen

Video

Breien is (een) kunst

22 februari 2016
Carolien Evers

Keltische horoscoopbomen in Zevenaar

08 februari 2016
Ton van den Beld

Haren van de zeis

13 juni 2015
Ina Brethouwer

Het vat leegmaken

17 september 2015
Ap Dieker

Boerenkool met gort

03 februari 2015
Mevrouw van der Hoek
Video

Schuttersgilde St. Sebastianus

09 mei 2014
Rick Basten

Groesbeeks Kermisbrood

11 mei 2014
Jette
Galerij

Met een bijl in eiken gebinten slaan

13 oktober 2014
h.b.barmentloo
VideoGalerij

De Sint Maartenviering in Zaltbommel

07 november 2014
Henk Hermsen
VideoAudio

De spookpaarden

07 november 2014
Eric Borrias

Staringavonden

15 juni 2015
Alma van der Schoot

Salueer niet meer, of toch nog ?

08 maart 2016
Ed van Seters

Het maaien van graan met de zicht

23 januari 2015
Theo Giessen

Riest met krent'n, botterjus en eier

08 april 2015
Van Beek- Van Brummen

Maaien met de zeis

06 augustus 2014
Jan Reijnen
Video

De taal van de molenwieken

22 september 2014
Ans Roefs

Verjaardagsboeket

05 februari 2015
Tariel Gwedelidze