In de week voor Pasen werd er vaak gepronkt met de ‘paasos’. De grotere slagers leidden hun vetgemeste beesten met tromgeroffel en behangen met kransen vol trots door de stad of het dorp om iedereen kennis te laten maken met de kwaliteit die ze verkochten. Op die manier probeerden zij klanten te werven, want andere vormen van reclame waren er nauwelijks. De meeste slagers waren daarvoor echter te klein. Die konden per week niet eens een hele koe verkopen. Slager Gerrit Kwak, de vader van de schrijver van dit verhaal, kocht toen hij in 1933 in Winterswijk met zijn slagerij begon samen met een plaatselijke collega een heel beest. Meer klanten hadden ze niet en het vlees mocht natuurlijk niet bederven.

 

Rond Pasen

Met Pasen was het feest. Men kocht niet alleen nieuwe kleren, want je vertoonde je met de feestdagen alleen op ‘z’n paasbest’, maar er moest ook iets lekkers op tafel. Wat was er dan mooier om een stuk van een vetgemeste koe te kopen. Letterlijk vetgemest. Hoe dikker het vet hoe beter het vlees. Vet was toen namelijk beslist noodzakelijk om de vaak zware lichamelijke arbeid van de klanten vol te kunnen houden. Het vetmesten gebeurde meestal met ossen omdat melkkoeien van hogere waarde waren vanwege de melk die ze leverden. Stieren waren economisch minder interessant en werden, als ze niet nodig waren voor de voortplanting, gecastreerd. Daardoor veranderde de consistentie van het vlees. Een os heeft namelijk minder zware en ontwikkelde spieren dan de stier, maar de draad van het vlees is fijner en het vlees is zachter.

 

Het keuren

Na het rondtrekken door het dorp of de stad werd de os voor de winkel vastgebonden aan een ijzeren ring in de gevel met behulp van zijn halter (koptouw). Op de foto staat een paaskoe voor slagerij Van der Meer uit Roelofarendsveen en ook hij liet de voorbijgangers het beest keuren, terwijl hij zelf in geuren en kleuren vertelde over de kwaliteit van het vlees. Men kneep in de lende van het rund om de dikte van het vlees te bepalen of in de lies van de koe om te voelen hoeveel vet er aan het beest zat. In die dagen was dat geen probleem omdat menig huisvrouw en man nog wist hoe een goede koe er uit moest zien. Niet zelden kwam het voor dat een goede klant op het levende beest al aanwees in welk stuk hij of zij met de Pasen belangstelling had. Dat gebeurde vooral door de gegoede klasse. Jan met de pet keek wel maar kon zich niet veel meer veroorloven dan een stuk van de borst. Dat was voor zijn doen al heel wat voor de feestdagen. Op andere momenten was voor deze luxe gewoon geen geld.

 

Na 1945

Na de Tweede Wereldoorlog verdween het rondtrekken met de paasos steeds verder naar de achtergrond. Dat kwam vooral door de toenemende welvaart en de opkomst van de reclame. Van de koe voor de deur werden de reclame-activiteiten steeds verder naar binnen verplaatst. De etalages werden gebruikt en steeds fraaier ingericht met worsten en zelfs verse artikelen en de daarin tentoongestelde schotels waren een uiting van vakmanschap die er niet om loog. Deze aanpak werd in de Achterhoek wel gebruikt, maar werd eigenlijk nooit een echt grote traditie. De Paasetalages werden voornamelijk in Limburg en Brabant nog jarenlang in stand gehouden. Het vlees werd op een schotel gelegd en versierd met bloemen en vlechten van spek geshowed als meesterwerk van de slager. Op de foto zie je een schotel rundvlees, het zogenaamde ‘jong gehuwden stukje’ of runder-ezeltje. Dit stuk werd door slager Kwak vroeger vaak meegegeven aan pasgehuwde vrouwelijke klanten als geschenk. Het vlees kon namelijk een beetje rauw of zelfs te gaar geserveerd worden. Het kon dus eigenlijk niet mislukken. Voor de bruid in de wittebroodsweken een hele geruststelling.

Voor meer achtergrondinformatie kijk op: www.mijnslager.info.

Bekijk het fragment uit de tv-uitzending over dit verhaal

GalerijVideo
Categories:: Feestdagen Pasen Dieren Winterswijk Slacht Keuze van de redactie

Meer verhalen

De Dikke Broeder bakken

11 mei 2014
Jette
Video

Elke maandag de 'boerendeun'

18 maart 2015
Janine Stortelder
Video

De taal van de molenwieken

22 september 2014
Ans Roefs
VideoGalerij

Het vertolken van oude zeemansliederen

26 november 2014
Harrie Biesterbos

Touwtje springen met een net afgetrokken shirt

18 november 2015
Gavin van der Star

Kermis in Beuningen

20 mei 2015
Mevrouw van Raay
Galerij

Veluwse schellars

29 januari 2015
Gerhard Kwak
Video

De witte pauwen van Staverden

03 juli 2014
Hajo de Roo
VideoGalerij

IJzersterk in duurzaam werk!

05 december 2014
Smederij Hissink
AudioGalerij

Witte wieven van Zwiep

11 mei 2014
Jette
Video

De tuin van het bruidspaar versieren

13 augustus 2014
O. Heinen

Witte Wieven bij Solse Gat

26 februari 2015
Ben Veenhuis

Mandenmakerij: een harde wereld

15 december 2014
Dick Jagtenberg

Robuust en elegant de botter

30 december 2015
Lotte van der Krogt

Halloween is hot !

29 oktober 2015
Patrick Uding

Gevulde koeken

22 september 2014
Hans van den Hoorn

høken van de eind 70er jaren tut noe

09 december 2015
Elmi Schut
Video

Crossen met kevers in Laren

11 januari 2016
Ton Hissink

Rumtopf

03 februari 2015
Nelly Hermeling