Terwijl het carnaval in onder andere Nöttedarp alweer achter ons ligt, viert de rest van de provincie carnaval. Nou ja, het katholieke gedeelte van de provincie dan. Vooral het zuiden van onze provincie en de Liemers weten we wat carnaval vieren is. Op de noordelijke Veluwe kom je alleen in Vaassen hossende mensen tegen en de Ridders van het Slof zijn de zeldzame feestvierders in de Gelderse Vallei, maar dan alleen in een zaal en niet op straat. De oprichters van deze vereniging vonden zichzelf nogal helden om in het conservatieve, christelijke Ede een carnavalsvereniging op te richten, vandaar de ridders. 

En waar we Vaassen en Ede zeggen moeten we het natuurlijk hebben over het Heidegat en Rossumdaerp. Want elk carnavalsdorp heeft natuurlijk een andere naam in carnavalstijd.

Naar de kerk en dan een glas melk

Veel carnavalsverenigingen zijn nog niet vergeten dat carnaval een katholieke traditie is. Tussen de feesten door is er een moment van bezinning in de kerk, zo ook in Waskuupstad. Geen gewone dienst, altijd met een bijzonder tintje. In Arnhem wordt de kerkdienst afgesloten met het Ernem-lied en dan komen de 'peerdenmennekes' de kerk in. Na deze plichtplegingen trekt de optocht door naar de eindhalte Musis Sacrum. Hier wordt het kanon afgeschoten en wordt er een glas melk gedronken.

Het grootste spektakel is voor de meeste carnavalsplaatsen de optocht, bijvoorbeeld de optocht in Neutendarp (Klarenbeek). In Wamel kon de optocht in de jaren '60 wegens rioleringswerkzaamheden niet doorgaan. In de plaats daarvan wordt nu al jarenlang een carnavalsstunt uitgehaald op zaterdag om 11.11 uur. In de loop der jaren hebben vele stunts geleid tot een bijdrage aan de leefbaarheid en/of het saamhorigheidsgevoel in het dorp Wamel. De carnavalsvereniging krijgt met de stunt regelmatig de politiek in beweging. Zo zou een rotonde aangelegd zijn en werd een nieuwbouwproject gestart na een stunt.

Drank hoort bij carnaval. In Groessen gebeurt dat op de maandag in combinatie met een gebakken eitje, om een laagje te leggen. Daar heet het Frühschoppen. In Apeldoorn gingen de carnavalsverenigingen 'vlinderen', van de ene horecagelegenheid naar de ander.

Einde van het carnaval: popverbranden en haring happen

En aan alle feestjes komt een einde. Bij elke vereniging doen ze dat op hun eigen manier. Bij de Bultendarpers in Gaanderen wordt er haring gehapt. Of dat nu is om de kater te verdrijven, om de boel lekker door te smeren om van de schorre stem af te komen of omdat het eigenlijk gekoppeld was aan het halen van het askruisje waarna haring werd gegeten, dat maakt niet uit. Ook het popverbranden kennen ze bij de Bultendarpers, bij een prins wordt Bultje verbrand, bij een prinses heet de pop Bargje. 

In Apeldoorn gebeurt het popverbranden onder begeleding van een dweilorkest, zij spelen treurmuziek. Aangekomen op de plek word de last post geblazen, waarna om 21.11 de Stadsprins de pop in de brand steekt. Sommigen gooien hun pet of kiel in het vuur als teken dat het carnaval voorbij is. In de Woezik (gemenete Wijchen) gaat dinsdag om middernacht het Woeziks Jupke op het vuur.

Categories:: Redactioneel Carnaval

Meer verhalen

Video

Het kerkelijk gebruik van de doop

12 maart 2015
Anki Rijpma-Smit

'Jenne met de benne' op kerstavond

22 november 2014
B. Kleijn Winkel

Het liefdeslaantje van Vorden

06 januari 2016
Ina Brethouwer
Video

Pakjesavond met brokken chocolade

14 mei 2014
Marian v't Hullenaar-Seegers

Eten op nieuwjaarsdag

25 september 2014
Mevr. Beijnen

Eper Bijenmarkt

15 december 2015
M. de Voogd
Galerij

Wassen met de hand

17 juni 2014
Gerritje de Boer-Wilbrink
Video

Het platteland is niet te koop!!

25 mei 2015
Kiek now us

Onweer

08 maart 2015
Gerry
Galerij

Nägelholt

19 februari 2015
Gerhard Kwak

Frühschoppen

12 februari 2015
Geert Smits

Piepkesbal Geesteren

07 augustus 2015
Stichting Piepkesbal
Galerij

Spelen met een snorrebotje

02 maart 2015
Gerhard Kwak

Oma's 'moes' op Nieuwjaarsdag

27 juni 2014
Johan en Francis Tiemens
Video

Het binden van plattelandsjongeren

24 juli 2014
Ruben van Dommelen

Ambachtelijk snoep maken

31 augustus 2015
Hanneke Hoed
Video

Pot deur mekare met nägelholt

06 april 2015
Gerhard Kwak

Stiefselavond

28 februari 2015
Gerry Klein Overmeen