Het carillon in de Zaltbommelse Gasthuistoren stamt uit de 17e eeuw. De klokken zijn gegoten door de beroemde klokkengieters François en Pierre Hemony, de absolute wereldtop uit die tijd. Een kostbare schat om te koesteren, door de tijden heen.

Vanuit de toren zorgt de beiaardier er al eeuwen voor dat de mooiste muziek over Zaltbommel klinkt. Het verhaal gaat dat de klanken van het carillon in 1842 zelfs de beroemde componist Franz Liszt wisten te verleiden tot een bezoekje aan de toren. Hij was (per stoomboot) via de Waal op doorreis en zou het carillon en de bespeler met een bezoek hebben vereerd. De huidige stadsbeiaardier (Ru Stolk) doet zijn werk alweer meer dan 40 jaar op dinsdagen tijdens de markt net zoals zijn voorgangers deden.

De klokken begraven

In de Tweede Wereldoorlog slaagde de Bommelse burgerij erin om de fraaie klokken te behouden door ze te verbergen. In december 1944 gaven de Duitse bezetters opdracht om de Gasthuistoren af te breken. In omliggende plaatsen waren er al kerktorens opgeblazen. De Gasthuistoren werd gedeeltelijk afgebroken: de lantaarn, het bovenste deel, werd verwijderd, zodat de toren niet meer kon worden gebruikt als uitkijkplek.

Smid Cees Mooring moest het carillon demonteren. Met gevaar voor eigen leven slaagde hij er met zijn medewerkers in om de klokken naar zijn huis in de Oliestraat te brengen. In het donker hebben ze de klokken begraven in de achtertuin. Daar, onder een bed viooltjes in zijn achtertuin, wachtten de klokken zwijgend het einde van de oorlog af. O schrik, toen ze weer werden opgegraven waren er een paar zoek! Ze waren diep in de drassige bodem gezakt, bleek later. Zware kwaliteit, die Hemonyklokken…

Poëtische smeekbede

In het gemeentehuis van Zaltbommel hangt op de kamer van Margot Schreuder nog een herinnering aan die tijd. Op de achterkant van een klein schilderij van de Gasthuistoren staat een gedicht uit 1946. Een jaar na de bevrijding roept de dichter op om geld in te zamelen en de toren weer te herstellen, inclusief carillon en paardenspel.

www.gasthuiskapel.nl/carillon

Categories:: Muziek Zaltbommel Klokluiden

Meer verhalen

Video

Palingroken in een historische context

31 maart 2016
Paul Hoftijzer

Trouwkleding dragen op trouwdag

02 september 2014
Marco Loef
Video

Hanenkraai wedstrijd

30 oktober 2015
Dinant Rohaan

Keltische horoscoopbomen in Zevenaar

08 februari 2016
Ton van den Beld

Het vat leegmaken

17 september 2015
Ap Dieker
VideoGalerij

De kermis in Keijenborg

25 september 2014
S. Bergervoet
Galerij

Verkleedpartijen

23 juni 2014
Dianne Wesselink

Het Ruitergat

11 maart 2015
Bernadette Dijkkamp

De kunst van het webbingvlechten

17 november 2015
Kees Mijnsbergen

Letterdoeken vertellen mijn leven

15 juni 2015
Willi Wilbrink
Galerij

Buurtspraak

02 oktober 2014
G. Broere

Ketelkoek op tweede kerstdag

16 december 2015
Paul Hoftijzer
Video

Mooi-Ann van Velp

22 april 2015
Gery Groot Zwaaftink

De steen van Deil

10 maart 2015
Harry van Ewijk
Galerij

De tabaksteelt

29 september 2014
Herman Reijnen

Merklap of letterdoek

15 april 2015
Gerhard Kwak

De Veluwse heidekoek

26 februari 2016
Ton Kamphuis
VideoGalerij

Blijde incomste

19 augustus 2014
Joris Leijten