De bouw van een midwinterhoorn

Bij de midwinterhoorngroep d 'Olde Roop in Zelhem kan een midwinterhoorn gemaakt worden. Dat is in het afgelopen jaar zo'n 15 keer gedaan. Geïnteresseerden kunnen dan later lid worden van de vereniging. De bouwcursus is nu weer ten einde. Niet ieder jaar wordt een bouwcursus georganiseerd.

Al naar gelang de vraag of de behoefte ervoor.

Aspirant-leden en leden kunnen ook een midwinterhoorn van een andere bouwer kopen. Dat wordt nog weleens gedaan.

Hoe bouw je een midwinterhoorn?

Het Materiaal

- Bij voorkeur gebruiken we zachte houtsoorten zoals berk, wilg of elzenhout, met onderaan een lichte kromming.

- De lengte kan variëren van 100 tot 150 cm.

- De inwendige diameter aan het uiteinde is 8 tot 14 cm.

- Het mondstuk, de happe, is een stuk vlierhout van 15 cm.

Benodigde gereedschappen.

Hiep of handbijl - Stanley rasp - Tenminste 2 lijmtangen - 1 fermet of schepguts van 12 mm - 1 fermet of schepguts van 26 mm - grof schuurpapier - houtlijm - slangklemmen van verschillende diameter (8 tot 10 stuks) - kleurloze lak en eventueel waterbeits - pitriet - draagkoord.

Het bouwen van de hoorn

Laat de stam een paar maanden drogen en ontdoe haar daarna van de schors.

Teken op de stam de maat van de te maken hoorn. Dit moet gelijkmatig oplopen van 4 cm tot eventueel 12 cm.

Daarna met de hiep of hakbijl de stam aan vier kanten op maat maken (vierkant) en hierna met de rasp de hoeken wegwerken, zodat er een ronde hoorn ontstaat.

Met een lintzaag wordt dan de hoorn in twee delen gezaagd en dan kan het uithollen met de gutsen beginnen. Belangrijk is dat de wanddikte van de hoorn 1 cm bedraagt.

Na het uithollen de binnenkant met schuurpapier goed gladschuren, hetgeen bevorderlijk is voor het geluid dat de hoorn zal moeten produceren.

De beide delen worden dan met houtlijm weer aan elkaar gelijmd. Het is verstandig om meteen na het lijmen de binnenkant van de hoorn van lijm te ontdoen, door bijvoorbeeld een doekje aan een touw door de hoorn te trekken. Ook dit moet de gladheid binnen in de hoorn bevorderen. De beide helften worden met slangklemmen aan elkaar verbonden totdat de lijm is gedroogd.

Van pitriet worden er op de hoorn als versiering een paar rondjes gemaakt, waarna de hoorn kan worden gelakt. De hoorn is nu klaar en kan van een draagkoord worden voorzien. Deze wordt om de hoorn geknoopt.

Het maken van de happe

De happe wordt gemaakt van vlierhout dat eerst goed droog moet zijn. Daarna wordt deze op maat gezaagd met een schuine kant, waar straks op geblazen moet worden, De binnenkant van vlierhout is zacht en kan met bijvoorbeeld een dunne boor worden verwijderd. De binnenste opening moet ongeveer een cm zijn.

Daarna wordt de happe met de rasp op maat gemaakt, zodat deze met de rechte kant in de midwinterhoorn past. Als hij klaar is kan ook de happe worden gelakt en kan er worden geblazen.

Bekijk het fragment uit onze tv-uitzending over dit verhaal: